1 – 15 Temmuz 1942: El-Alameyn Muharebesi
1 Temmuz 1942 Kuzey Afrika’daki müttefik ordusu, Libya’daki Alman zaferlerinden sonra Mısır’ın 160 km derinliklerinde bir demiryolu durağı olan El Alamein’a çekildi. Alman güçleri Mısır’a girerken, Kahire’de panik yayılıyor: İngiliz konsolosluk yetkilileri, elçilikten ayrılmaya hazır gizli belgelerini yakıyor, Arap milliyetçileri sokakta kutlama yapıyor. Aslında Mısır’daki Mihver ordusu, Libya’daki ikmal üslerinden neredeyse 1000 mil uzakta, bitkin, yaralı ve yakıt sıkıntısı çekiyor ancak Rommel, saldırılarının Müttefikleri bir kenara süpüreceğine inanıyor. El Alameyn (El-Alamein) ya da kısaca Alameyn, Kuzey Mısır’da Akdeniz kıyısında bulunan bir kenttir. İskenderiye’nin 106 km batısında ve Kahire’nin 240 km kuzeybatısındadır.
2 Temmuz 1942 Sivastopol’u savunan Kızıl Ordu askerlerinin denizden kaçması engellendi: Harabe bir şehirde mahsur kalan askerler gece gündüz Alman topçuları ve uçaklarınca bombalanıyor. Kuşatılan Sivastopol şehrinde Kızıl Ordu için kötü bir gelişme yaşanıyor: Körfezi küçük lastik botlarla geçen Almanlar, Sovyet savunucularının arkasında bir sahili ele geçirdi.
Churchill hiçbir zaman kolay zaferler vaat etmediğini iddia ediyor: “Kanıma, zahmete, gözyaşıma ve terlemeye sıkı sıkıya sarıldım, buna karmaşa ve kötü yönetimi ekledim…”[1]. Britanya Parlamentosu, Başbakan Winston Churchill’e güvenoyu verilmesini tartışıyor: Asya ve Kuzey Afrika’daki felaketlerden sonra Avam Kamarası, mevcut İngiltere hükümetine “savaşın yönü” konusunda güvenip güvenmeyeceğini tartışıyor.
3 Temmuz 1942 Müttefik kuvvetler yenilgi ve aksaklıklara rağmen, Churchill hala Parlamentoyu etkiliyor: İngiliz ulusal koalisyon hükümeti güven oylamasını 475-25 kazandı. Mısır’daki müttefik birliklere Mihver saldırısına karşı son kişiye kadar savaşmaları emredildi. Bir asker:” Kurtarma umudu olmadığı açık.”diyor. Bununla birlikte El Alamein’deki müttefikler karşı saldırıya geçerek bitkin Mihver kuvvetlerini hazırlıksız yakalamayı başarıyor: 2000 İtalyan esir alınıyor. Müttefikler ve Almanlar, El Alamein’in güneyindeki Mısır çölünde çatışıyor: Küçük kayalık tepelerdeki İngiliz topçuları panzerleri sıkıştırabilir ve düz kumlara hâkim olabilir.
El-Alameyn Muharebesi
El-Alameyn Muharebesi veya I. El-Alameyn Muharebesi, 1 Temmuz-27 Temmuz 1942 tarihleri arasında, Rommel komutasındaki Alman-İtalyan kuvvetleri ile, Claude Auchinleck komutasındaki Birleşik Krallık 8. Ordu’su arasında gerçekleşen savaşlar dizisini tanımlamak için kullanılmaktadır.
4 Temmuz 1942 Bugün 4 Temmuz, Amerikan Bağımsızlık günü ve ABD’de tatil olmasına karşın pek çok işçi üretimi durdurmayı reddediyor ve işletmeler savaş çabalarına yardım etmeye devam ediyor. Amerikan şehirlerini yaklaşan bombardıman uçakları konusunda uyarmak için Doğu Kıyısı boyunca Chrysler yapımı devasa “Zafer sirenleri” (Victory sirens) kuruldu: 25 mil uzaktan duyulabilen Zafer Sirenleri o ana dek yapılan en gürültülü siren. New York‘ta 400 hava saldırısı sireni çalınıyor açıkçası şehir, 4 Temmuz’u bombalamaya hazırlıklı olmak için toplu tatbikatlarla kutluyor. Bağımsızlık Günü’nde ABD Başkanı Roosevelt halka hitaben konuşmasında şöyle diyor: “166 yıldır değil … bu yıl dönümünde temsil ettiği her şey için çok tehlikeli hale geldi.”[2]
5 Temmuz 1942 Sivastopol düştü. İki aylık acımasız, amansız Mihver saldırısından sonra, Sovyet askerleri paramparça edilen liman kentinde Almanlara teslim oldu.
Alman General Von Manstein, Rus askerlerinin teslim olmaktansa intihar ederek kendilerini el bombalarıyla öldüreceklerini iddia ediyor: “Asyalılar 
tüm yaşamı, hatta kendilerininkini bile hor görüyor.” Sovyet askerlerinin çoğu acı ölümüne savaşıyor. Sadece Kızıl Ordu’nun en üst düzey komutanları denizaltıyla Sivastopol’dan kaçmayı başardı. NKVD ise Mihver saflarına yeniden katılmalarını önlemek için Sovyetlere esir düşmüş Alman mahkumları katlediyor.
6 Temmuz 1942 Hollanda’nın Nazi işgalcileri, binlerce Hollandalı Yahudiye Almanya’daki “çalışma kamplarına” sürgün edilmek üzere rapor vermelerini emrediyor. Naziler tarafından sınır dışı edilen ilk bin Hollandalı Yahudiye, yanlarında Alman “çalışma kampları” yalanını koruyan kısa bir yanlarına alabilecekleri nesneler listesi veriliyor. Birçoğu gelir gelmez ölecek, geri kalanı acımasız toplama kamplarında hapsedilecek. Nazi sınır dışı edilmesi için çağrılan Hollandalı Yahudilerden bazıları Amsterdam’daki pek çok kişi gibi, Alman işgalcilerden kaçmak için saklanmayı planlıyor.
7 Temmuz 1942 ABD Donanması, Alaska’nın Japon işgalcilerine gecikmeli olarak karşılık veriyor: Amerikan denizaltısı USS Growler, Aleutian Adaları açıklarındaki 3 Japon muhribini denizaltı torpidolarıyla vurdu. Japon işgali altındaki Kiska ve Attu Alaska adaları direniş göstermeden şimdi Growler 2 gemiyi torpilleyerek 200 kişiyi öldürdü.
Mihver güçleri Moskova’nın güneyinde, hedefledikleri Voronej şehri yakınlarındaki Don nehrine ulaştı: Alman yaz saldırısı, Moskova’yı savunmak isteyen Kızıl Ordu’nun yanından geçiyor.
8 Temmuz 1942 El Alamein yakınlarındaki çölde savaş devam ederken, Mısır’ın kumlarında cephe hattı Müttefik birlikleri, personel subaylarına
öfkeleniyor: “Kahire’nin barları ve genelevlerinde savaşıyorlar”. El Alamein’deki İngiliz birlikleri Kahire’deki subaylarla dalga geçiyor: “Nil’den hiç ayrılmadık veya Sfenks’in gülümsemesini aşmadık, savaşımızı otel barında yaptık ve bize Afrika Yıldızı[3] verdiler.”
Amerikan FBI, sabotaj ve terör bombaları kampanyası yürütmek için Alman denizaltısı tarafından ABD’ye kaçırılan sekiz Nazi casusunun yakalandığını duyurdu. Bununla birlikte casusların lideri George Dasch’ın ihaneti sayesinde diğer casusların yakalandığını açıklamıyorlar.
9 Temmuz 1942 Alman kuvvetleri Voronezh şehrinin eteklerine ulaştı ve Kızıl Ordu’nun yok edemediği Devitsa nehri üzerindeki sağlam köprüyü ele geçirmek için cüretkar bir panzer saldırısı düzenliyorlar.
Stalin ve onun generalleri, Almanların bu yaz Moskova’ya tekrar saldıracağına hala ikna olmuş durumdalar, kuzeydeki birçok Kızıl Ordu tümeni yeni Mihver saldırısından önce güneye çekiliyor.
10 Temmuz 1942 Nazi SS başkanı Heinrich Himmler, kısırlaştırma yöntemlerini test etmek için Auschwitz’deki Yahudi kadın mahkumlar üzerinde yapılan büyük bir tıbbi deney programını onayladı. Kadınlar, radyasyon veya uterusa ilaç enjeksiyonları ile gizlice kısır hale getirilecek.
Nazi bürokrat Victor Brack, Himmler’e kısırlaştırma deneylerini teşvik etmek için şunları yazıyor: “Avrupa’daki 10 milyon Yahudi arasında milyonlarca insan çalışmak için yeterli. “
Anne Frank’in Hatıra Defteri, iki yıl boyunca Hollanda’nın Nazilerce işgali sırasında ailesiyle birlikte saklanıyorken Anne Frank tarafından tutulan günlüğünü içeren kitaptır. Frank ailesinin saklandığı Amsterdam’daki çatı katı, Hollandalı Yahudilerin çoğunun saklanma yerlerine kıyasla geniş: 8 kişi için 46 metrekare. Nazi işgali altındaki Amsterdam’da, Yahudi Frank ailesi, büyük kızlarının Almanlar tarafından tutuklanmasını önlemek için saklandı. Ne yazık ki aile 1944 yılında tutuklanacak ve Anne Frank, Bergen-Belsen toplama kampında tifüsten ölecektir.
11 Temmuz 1942 Anne Frank günlüğüne şunları yazıyor: “Bu evde kendimi evimde hissedeceğimden şüpheliyim, ama bu ondan nefret ettiğim anlamına gelmiyor, çok garip bir otelde tatil gibi.”
Yunanistan’ın Nazi işgalcileri Selanik kentindeki tüm Yahudi erkeklere (yaklaşık 7000 kişi) zorunlu çalışmaya kaydolmaları için Özgürlük Meydanı’nın merkezinde toplanmalarını emretti. Naziler, tezahürat yapan Alman kalabalığından önce, Yunan Yahudilerini saatlerce güneşte çömeltiyor, düştüklerinde ise acımasızca dövüyorlar. Selanik’teki Yunan Itzchak Nechama, Nazilerin Yahudilere yönelik acımasız kötü muamelesini izliyor: “Alman kızları, her dayaktan sonra balkonlardan neşeyle alkışladılar.”
İki panzer ordusu Don Nehri kıyısında buluşurken, SSCB’deki yeni Alman saldırısının öncüleri birleşiyor.
12 Temmuz 1942 Müttefik ülkelerdeki kamu kampanyalarından sonra, işgal altındaki Avrupa için açlıktan kurtulma talebinde bulunuluyor: Yeni kurulan “OxFam“, Oxford Kıtlık Yardımı, Yunan kadınlara ve çocuklara gıda yardımı gönderilmesine izin veriyor. Yunanistan’daki Nazi işgali sırasında Almanlar yiyecek ve kaynakları yağma ederken, kitlesel işsizlik ülkenin aç kalmasına sebep oluyor.
Atina sokaklarında açlık çeken çocuklar Alman subaylara zeytin çukurlarını emmek için yalvarıyor ve bir deri bir kemik kalmış cesetler etrafa yığılıyor.
El Alamein’de bir hafta süren şiddetli çatışmalardan sonra, Mihver güçlerinin Mısır’a doğru ilerlemesi, şiddetli Avustralya ve Güney Afrika karşı saldırılarının Alman güçlü noktalarını ele geçirmesiyle durduruluyor.
13 Temmuz 1942 ABD, 14 yıldır ilk kez, merkezi bir istihbarat bürosuna sahip; Kriptanalize odaklanan son federal casusluk teşkilatı olan Kara Oda, 1929’da bir Dışişleri Bakanı tarafından “Beyfendiler birbirlerinin postalarını okumazlar” denilerek kapatılmıştı.Başkanlık emriyle Roosevelt, ilk Amerikan merkezi istihbarat teşkilatını yaratır: Stratejik Hizmetler Ofisi. İngiliz MI6’dan esinlenen OSS, Mihver ülkelerine karşı “gizli savaş” yürütecek: casusluk, sabotaj, suikast, propaganda ve gerilla savaşı. Yeni Stratejik Hizmetler Dairesi’nin başkanı, İrlandalı-Amerikalı bir milyoner savaş kahramanı olan Albay “Vahşi Bill” Donovan: “Hitler’e karşı terörü harekete geçireceğiz.”
Yeni hedef: Stalingrad.
14 Temmuz 1942 Hitler, şu anda Kafkasya petrol sahalarını ele geçirmeyi hedefleyen güney SSCB’deki Alman ordularını bölmeye ve yakınlardaki bir “kolay” hedefi vurmaya karar verdi. Yeni hedef: Stalingrad. Alman 6. Ordusu şu anda zayıf bir şekilde savunulan Stalingrad’dan 50 kilometre uzakta esas plan güneyde şehri bypass ederek geçmekte ancak Hitler ucuz ancak bir sembolik zafer istiyor.
15 Temmuz 1942 Yeni Alman taarruzunun hedefi: Sovyet savaş çabalarını destekleyen petrol yatakları…
PQ-17, savaşın ilk Anglo-Amerikan deniz harekatının adı olup, Alman denizaltıları ve bombardıman uçakları vurulduğunda Kraliyet Donanması komutasındaki 35 kargo gemisi ve 21 savaş gemisi Murmansk’a gidiyordu. İngiliz Birinci Deniz Lordu Dudley Pound, Almanların konvoya toplu saldırı planladığı konusunda uyarıldı. Lord paniğe kapıldığında, Kraliyet Donanması savaş gemilerine evlerine ve PQ-17’nin savunmasız ticaret gemilerinin dağılmaları için kaçmalarını emretti. PQ-17 konvoyundan gelen radyo mesajları telaşı yansıtıyor: “Çok sayıda uçak tarafından bombalanmak”; “Buzda yanıyor”, “Gemiyi terk ediyor”; “6 U-bot”
Kuzey Kutbu yazının uzun gündüz saatlerinde, dağınık PQ-17 kargo gemileri Luftwaffe ve Kriegsmarine için kolay av oluyor: Konvoydaki 34 gemiden 23’ü battı, 100’ü aşkın mürettebat öldü.
Notlar
[1] https://api.parliament.uk/historic-hansard/commons/1942/jul/02/central-direction-of-the-war
[2] https://whatsoproudlywehail.org/curriculum/the-american-calendar/address-to-the-nation-july-4-1942
[3] Afrika Yıldızı (İngilizce Africa Star), İkinci Dünya Savaşı sırasında 10 Haziran 1940 ve 12 Mayıs 1943 tarihleri arasında Kuzey Afrika’da görev yapan İngiliz ve İngiliz Milletler Topluluğu güçlerine ödül vermek üzere Birleşik Krallık tarafından 8 Temmuz 1943’te başlatılan bir askeri kampanya madalyasıdır.